1- با تشکر از حضور در این مصاحبه، لطفا خودتان را معرفی کرده و سوابق علمی، پژوهشی، اجرایی و عملی خود و فعالیت های مرتبط با این پژوهش را بیان کنید:

اینجانب دکتر پریسا نجاتی متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران هستم. طی بیش از 14 سال فعالیت علمی و بالینی، در حوزه‌های زیر فعال بوده‌ام:

حوزه‌های پژوهشی اصلی من  شامل توانبخشی و تمرین‌درمانی برای بیماران با مشکلات عضلانی-اسکلتی مانند آرتروز زانو و آسیب روتاتور کاف شانه، اختلال مفصل ساکروایلیاک شامل بررسی دقت تست‌های تشخیصی و اثر مداخلات تمرینی و دستی، پوسچر و درد گردن، و همچنین مداخلات ورزشی و توانبخشی برای بیماران چاق است. پژوهش‌های ایشان عمدتاً بر طراحی و اجرای مطالعات بالینی، از جمله کارآزمایی‌های تصادفی کنترل‌شده (RCT)، برای ارزیابی اثربخشی مداخلات ورزشی و فیزیوتراپی متمرکز است.

2- دلیل اصلی شما برای انتخاب این طرح تحقیقاتی چه بود و چه کسانی در این پژوهش یاری دهنده شما بودند؟

انتخاب این طرح به دلیل نبود یک راهکار استاندارد برای نسخه‌نویسی ورزش در بیماران جراحی چاقی انجام شد. از طرفی، با توجه به اهمیت جراحی چاقی در سیستم درمان کشور و نبود راهنمای بومی، تصمیم گرفتیم با همکاری تیمی چندتخصصی این خلأ علمی و بالینی را جبران کنیم. در تدوین این راهنما، از متخصصان جراحی، پزشکی ورزشی، اپیدمیولوژی، تغذیه، روانپزشکی و سایر رشته‌های مرتبط کمک گرفتیم تا راهنما هم مبتنی‌ بر شواهد باشد و هم قابلیت اجرا در بالین ایران را داشته باشد.

  افرادی که در این پژوهش همکاری داشته اند: دکتر عبدالرضا پازوکی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، متخصص جراحی، فلوشیپ جراحی های درون

بین لاپاراسکوپی چاقی

دکتر علی کبیر، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، متخصص داخلی، دکترای تخصصی اپیدمیولوژی

دکتر هاله دادگستر، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، متخصص پزشکی ورزشی

دکتر سمیه مخبر، دکترای تخصصی پژوهشی اپیدمیولوژی، مرکز تحقیقات جراحی های کم تهاجمی دانشگاه علوم پزشکی ایران

3- پژوهش تان را معرفی کرده و با معرفی ویژگی ها و نوآوری های آن در خصوص موضوعات و محورهای آن شرح دهید:

پژوهش ما نخستین تلاش نظام‌مند در کشور برای تدوین یک راهنمای علمی استاندارد در زمینه ورزش درمانی برای بیماران جراحی چاقی بوده است. این راهنما با مشارکت چندتخصصی، مبتنی بر شواهد و با رویکرد بومی‌سازی طراحی شد و توانست برای اولین بار نسخه‌های ورزشی مشخص و قابل‌اجرا را برای قبل و بعد از جراحی چاقی ارائه دهد. تمرکز اصلی آن بر کاهش خطرات پس از عمل، ارتقای کیفیت زندگی و افزایش موفقیت درمان با مداخله ساختاریافته ورزشی است

ویژگی‌ها و نوآوری‌های اصلی پژوهش

���� اولین گایدلاین اختصاصی در ایرانبه دلیل نبود هیچ راهنمای ملی یا بین‌المللی مخصوص ورزش درمانی در بیماران جراحی چاقی، این پژوهش به عنوان اولین معیار علمی مورد توافق در کشور طراحی شد.

���� چندرشته‌ای بودن تدوین گایدلایناین راهنما با حضور اساتید پزشکی ورزشی، جراحی متابولیک و باریتریک، اپیدمیولوژی، فیزیوتراپی، تغذیه و سایر رشته‌های مرتبط در جلسات علمی مشترک تدوین شد.

���� تدوین بر اساس شواهد علمی جدید (Evidence-Based)بیش از ۳۰۰ مقاله و ۱۵ راهنمای بالینی معتبر بین‌المللی بررسی شد و تنها توصیه‌هایی وارد نسخه نهایی شدند که از شواهد علمی کافی، مزیت بالینی و قابلیت بومی‌سازی برخوردار بودند.

���� تمرکز ویژه بر نقش ورزش در بهبود نتایج جراحی چاقیمحور اصلی پژوهش پاسخ به این بود که چه نوع ورزش، با چه شدت، در چه زمان و چگونه قبل و بعد از جراحی چاقی باید اجرا شود تا روی کاهش وزن، حفظ توده عضلانی، آمادگی قلبی‌ریوی و میزان فعالیت بیمار تأثیرگذار باشد.

���� طراحی نسخه ورزشی ساختارمندنسخه‌های ورزشی پیشنهادی به شکل مشخص شامل نوع ورزش (هوازی/قدرتی)، شدت، مدت، دفعات و پیش‌نیازهای پزشکی ارائه شد که پیش از این در هیچ دستورالعمل داخلی تعریف نشده بود.

���� تطابق با استانداردهای وزارت بهداشتفرآیند تدوین و بومی‌سازی طبقدستورالعمل رسمی وزارت بهداشت و زیر نظر معاونت درمان و کمیته راهنماهای بالینی انجام شد.

4- آیا این پژوهش به مرحله اجرا و بهره برداری رسیده است؟

بله، این پژوهش مراحل علمی خود را با موفقیت طی کرده و نسخه نهایی گایدلاین تدوین و آماده انتشار شده است. در حال حاضر، ضمن هماهنگی با وزارت بهداشت، انتشار و ابلاغ رسمی راهنما در دست پیگیری است تا پس از تأیید، وارد فاز اجرایی در مراکز درمانی شود. بنابراین می‌توان گفت که پژوهش از نظر علمی به بهره‌برداری رسیده، اما اجرای عملی آن در سطح ملی در مرحله پیگیری و برنامه‌ریزی قرار دارد

5- این طرح پژوهشی چه گره ای از مشکلات مردم باز خواهد کرد؟

این پژوهش یکی از مهم‌ترین چالش‌های بیماران جراحی چاقی را برطرف می‌کند. تاکنون راهنمای مشخصی برای نوع و شدت ورزش قبل و بعد از عمل جراحی لاپاروسکوپیک متابولیک و باریتریک وجود نداشت و این باعث عوارض متعدد، بازگشت وزن و کاهش اثربخشی درمان می‌شد. با تدوین این گایدلاین، مسیر درمان بیماران استاندارد شده و نسخه ورزشی دقیق و ایمن ارائه می‌شود. نتیجه آن کاهش خطرات، افزایش موفقیت درمان، ارتقای کیفیت زندگی بیماران و صرفه‌جویی در هزینه‌های درمانی است. به طور خلاصه، این طرح می‌تواند زندگی بیماران را پس از جراحی چاقی متحول کرده و برای آنان مسیر درمان مطمئن‌تری فراهم کند.

6- انتظار شما از مسئولین و متولیان امور پژوهشی در زمینه حمایت و یا توسعه فعالیت های مشابه چیست و چه راهکارهایی پیشنهاد می کنید؟

انتظار ما از مسئولین پژوهشی و درمانی این است که گایدلاین‌ها تنها در مرحله تدوین و ابلاغ باقی نمانند، بلکه با حمایت ساختاری وارد مرحله اجرا شوند. پیشنهاد می‌کنیم با همکاری معاونت درمان وزارت بهداشت اجرای پایلوت آن در چند مرکز دانشگاهی آغاز شود. همچنین لازم است بودجه لازم برای خرید منابع علمی و تشکیل پنل‌های تخصصی تأمین شود و دوره‌های آموزشی برای متخصصان برگزار گردد. در صورتی که این حمایت‌ها انجام شود، می‌توانیم شاهد کاربرد واقعی گایدلاین در بالین، کاهش عوارض بیماران و صرفه‌جویی قابل توجه در هزینه‌های درمانی باشیم

7- اگر توضیح دیگری درخصوص برنامه های جاری، آینده و اهداف تان دارید در خاتمه این گفتگو بفرمایید: 

در پایان مایلم تأکید کنم که این پژوهش صرفاً یک پروژه علمی نیست، بلکه گامی به سمت تحول در ارائه خدمات درمانی به بیماران مبتلا به چاقی شدید است. امیدوارم با حمایت مسئولین، این گایدلاین نه فقط به عنوان یک سند علمی، بلکه به عنوان یک ابزار اجرایی وارد فرآیند درمان شود. با اجرای صحیح آن می‌توانیم شاهد بهبود واقعی کیفیت زندگی بیماران و موفقیت بیشتر در درمان باشیم. از شما بابت فرصتی که برای ارائه این دستاورد دادید سپاسگزارم.