تدوین ابزار رتبه بندی تاثیر فیلم ها و سریال های ایرانی در ترغیب به مصرف دخانیات
مجری طرح: دکتر احمد حاجبی، همکاران طرح: دکتر حمیدرضا احمدخانیها، دکتر ندا واحد، دکتر مکهرناز آژ، دکتر هادی معتمدی، دکتر مهرداد وثوق، دکتر الناز قرهی
در حال حاضر ابزار مناسبی در کشور جهت سنجش شاخص های ترغیب به دخانیات در رسانه ها، بالاخص فیلم ها و سریال ها در دسترس نداریم. پژوهش حاضر با هدف تهیه ابزاری صرفا جهت رتبه بندی فیلم ها و سریال های ایرانی در ترغیب به مصرف دخانیات انجام شد. پس از بررسی متون علمی و مطالعات مختلف در زمینه تاثیر فیلم ها و سریال ها بر ترغیب به مصرف دخانیات، سنجه های مرتبط استخراج گردید. سپس در چندین جلسه کارشناسی با حضور تیم پژوهش که متشکل از متخصصین در حوزه روانپزشکی، آمار، روانشناسی و اعتیاد و پزشکی بودند شاخص های مرتبط استخراج گردید. شاخص های اصلی به دست آمده عبارت بودند از: شاخص فرکانس صحنه‌های مصرف و ادوات مصرف دخانیات در فیلم، شاخص مدت زمان مصرف دخانیات در فیلم، شاخص شدت اثر و شدت دفعات مصرف دخانیات در فیلم. جهت بررسی شاخص ها ابتدا فیلم از سه جنبه صحنه مصرف دخانیات، نمایش صحنه اداوات مصرف و تریلر فیلم بررسی می گردد در صورتی که فیلمی شامل این موارد بود گزینه بله انتخاب و یک امتیاز منفی داده می شود، همزمان مدت زمان نمایش آن صحنه (شدت اثر) یادداشت می گردد و سپس بررسی می شود که آیا این صحنه توسط یک فرد زیر 18 سال یا نقش اول ایجاد شده است یا خیر که در صورت بله بودن یک امتیاز منفی مجدد داده می شود. همچنین نتایج نشان داد که ابزار طراحی شده پایایی درونی و بیرونی قابل قبولی داشته است.