بررسی بیان ژن های FOXO1 و lncRNA LINC01018 در کودکان مبتلا به لوسمی لنفوبلاستیک حاد پیش ساز سلولB (BCP-ALL)
مجری طرح: دکتر محمدرضا رضوانی، همکاران طرح: اکرم سادات جعفریان، دکتر محمد فرانوش، دکتر محمود براتی، دکتر سودابه حسینی
اهمیت موضوع: PI3K/AKT/mTOR و RAS/MAPK از مسیرهای اصلی در هموستاز طبیعی سلول‌ها بوده و به بقا، رشد و تکثیر آنها کمک می‌کند. بااین‌حال مطالعات نشان داده‌اند که این مسیرها، در سلول‌های بدخیم به‌صورت مداوم و بیش از حد طبیعی فعال شده و با گسترش تومور، مقاومت به درمان و پیش‌آگهی ضعیف در انواع سرطان‌ها همراه است. علاوه بر این، این دو مسیر، از مسیرهای اصلی درگیر در پاتوژنز BCP-ALL بوده و در شکست درمان و نهایتاً مرگ بیمار نقش مهمی ایفا می‌کنند. یکی از علل مقاومت درمانی در این مسیرها، مهار آپوپتوز است. در واقع فعالیت بیش از حد این مسیرها، منجر به مسدودکردن عملکرد پروتئین‌های پرو آپوپتوتیک و مهار بیان فاکتورهای رونویسی ازجمله FOXO1 می‌شود. از این‌رو مهار این مسیرها در کنار القای آپوپتوز، به‌عنوان یک هدف درمانی در بهبود نتایج سرطان، موردتوجه قرار گرفته و می‌تواند یک راه‌حل امیدوارکننده برای مرگ سلول‌های سرطانی باشد. بااین‌حال، FOXO1 در برخی شرایط می‌تواند نقش انکوژنیک داشته باشد که به دلیل توانایی آن در تنظیم متابولیسم سلولی و مقاومت به استرس می‌باشد. این پروتئین ممکن است با فعال‌سازی مسیرهای بقای سلولی، افزایش مقاومت به شیمی‌درمانی یا تعامل با سایر فاکتورهای رونویسی و مسیرهای سیگنالینگ، به پیشرفت سرطان و رشد تومور کمک کند. از طرفی بررسی بیان ژن‌های FOXO1 و LINC01018 lncRNA در بیماران مبتلا به لوسمی لنفوبلاستیک حاد به‌صورت محدود موردمطالعه قرار گرفته است و نتایج متناقضی وجود دارد. همچنین بررسی بیان این ژن‌های تنظیمی در مراحل مختلف بیماری لوسمی لنفوبلاستیک حاد انجام نشده است.
در این مطالعه میزان بیان FOXO1 و LINC01018 lncRNA را به‌عنوان دو تنظیم‌کننده آپوپتوز در بیماران مبتلا به BCP-ALL در مراحل مختلف بیماری بررسی شده است.
نتایج طرح: نتایج پزوهش حاضر نشان داد که در کودکان مبتلا به BCP-ALL، بیان ژن FOXO1 در مرحله ابتدایی تشخیص افزایش و با ورود به مرحلة درمان کاهش‌یافته است که نشان‌دهنده نقش انکوژنی این ژن در بیماری ALL است؛ اما دررابطه‌با lncRNA LINC01018، این روند متفاوت بوده است به‌گونه‌ای که با ورود به فاز عود، بیان آن کاهش‌یافته است؛ بنابراین، نتایج این مطالعه، الگوهای بیان متمایز FOXO1 و lncRNA LINC01018 در کودکان مبتلا به این بیماری را تأیید کرده و ارتباط بالقوه این نشانگرها را به‌عنوان بیومارکرهای پیشرفت بیماری و اهداف درمانی مطرح کرده است. همبستگی‌های مشاهده‌شده بین این بیومارکرها و پارامترهای بالینی، از جمله تعداد گلبول‌های سفید (WBC)، سطح هموگلوبین و تعداد سلول‌های بلاست، شواهد اولیه‌ای را در خصوص اهمیت تشخیصی و پیش‌آگهی احتمالی این نشانگرها ارائه می‌دهند. 3- کاربرد نتایج طرح: تمرکز اصلی پژوهش حاضر بر کمی‌سازی میزان بیان FOXO1 و LINC01018 بوده است که این امر ضرورت انجام تحقیقات بیشتر برای روشن‌شدن مکانیسم‌های مولکولی آن در ALL را نمایان می‌سازد. این یافته‌ها می‌تواند چشم‌اندازهای جدیدی را در درک مکانیسم‌های مولکولی دخیل در پاتوژنز ALL و همچنین توسعه رویکردهای درمانی نوین فراهم آورد.
.jpg)
