تحلیل چندبعدی چالشهای دانشجویان بینالملل در ایران و ارائه راهکارهای عملیاتی
گفتگو با دکتر رفعت باقرزاده درباره تحلیل چندبعدی چالشهای دانشجویان بینالملل در ایران و ارائه راهکارهای عملیاتی
--------------------------------------------------------------------------------------
- با تشکر از حضور در این مصاحبه، لطفا خودتان را معرفی کرده و سوابق علمی، پژوهشی، اجرایی و عملی خود و فعالیت های مرتبط با این پژوهش را بیان کنید:
با سلام و تشکر از دعوت شما. رفعت باقرزاده هستم. دکترای آموزش زبان انگلیسی از سال 98 تا مرداد امسال 1404 معاون بینالملل دانشکده مدیریت بودم. تجربه بسیار خوبی در طی این سالها کسب کردم. امور آموزشی مربوط به کلاسهای زبان انگلیسی دانشجویان بینالملل از جمله دریافت برنامه های کلاسی دانشجویان از معاونت آموزشی بینالملل و هماهنگی با اساتید گروه زبان برای تدریس را بعهده داشتم. با توجه به تدریس به دانشجویان بینالملل تا حد زیادی دانشجویان مشکلاتشان را با من در میان می گذاشتند. چندین بار نیز این موضوعات مرتبط با این دانشجویان در جلسات معاونت بین الملل دانشگاه مطرح شده بود. بنایراین، به فکر یافتن راهی برای بررسی دقیق مسائل و معضلات ایشان بودم.
معاونت بین الملل هر سال، طی نامهای اولویتهای پژوهشی خود را به دانشکدهها ارسال میکند، یکی از اولویتها "مشکلات دانشجویان بینالملل در دانشگاه علوم پزشکی ایران " بود که فرصت مناسبی را برای تحقیق در خصوص مشکلات دانشجویان و ارائه راه حل فراهم می کرد. بنابر این، من نیز این فرصت را مغتنم شمرده و تصمیم گرفتم در قالب یک طرح پژوهشی به بررسی چالشهای موجود برای این دسته از دانشجویان بپردازم. در واقع این پژوهش در ادامه دغدغههای علمی و تجربی من در زمینه عدالت آموزشی و ارتقاء کیفیت خدمات به دانشجویان خارجی شکل گرفت.
------------------------------------------------------------------------------------
- دلیل اصلی شما برای انتخاب این طرح تحقیقاتی چه بود و چه کسانی در این پژوهش یاری دهنده شما بودند؟
دلیل اصلی انتخاب این موضوع، مشاهده مستقیم مشکلات دانشجویان بینالملل در دانشگاه؛ از جمله سردرگمی در محیط آموزشی، ناتوانی در برقراری ارتباط مؤثر، و فشارهای روانی، نا امیدی ایشان از ادامه تحصیل، و مهم تر از همه تحت الشعاع قرار گرفتن آموزش ایشان بود. بسیاری از این دانشجویان با مشکلات زبانی، فرهنگی، آموزشی و اقتصادی مواجهاند که نهتنها بر عملکرد تحصیلیشان تأثیر میگذارد، بلکه بر سلامت روانی و اجتماعی آنان تأثیر میگذارد و بر تصویر بینالمللی آموزش عالی دانشگاه و بالتبع کشور نیز سایه میاندازد. در این پژوهش، از همکاری اساتید علاقمند به تحقیق در حوزه بین الملل و متخصص در آموزش زبان انگلیسی سرکار خانم دکتر دهناد و کتابداری سرکار خانم دکتر لیلا نعمتی انارکی، همچنین از دانش آموختگان رشته کتابداری پزشکی خانم دکتر شیوا مالگرد و خانم مطهره فارغ التحصیل مقطع کارشناسی رشته کتابداری بهره مند شدم. همکارانی که همگی در امر جستجوی منابع و مراحل انجام تحقیق با تجربه هستند و در تهیه پرسشنامه و مصاحبه و تحلیل محتوا دراین پژوهش همراهی و همکاری کردند. همچنین از تجربیات دانشجویان بینالملل در قالب مصاحبههای عمیق و پرسشنامههای استاندارد بهره گرفتیم تا بتوانم با در دست داشتن دادههای کمی و کیفی به نتایج بهتر و قابل اعتمادتر دست پیدا کنیم.
--------------------------------------------------------------------------------------
- پژوهش تان را معرفی کرده و با معرفی ویژگی ها و نوآوری های آن در خصوص موضوعات و محورهای آن شرح دهید:
این پژوهش با عنوان "تحلیل چندبعدی چالشهای دانشجویان بینالملل در ایران و ارائه راهکارهای عملیاتی" انجام شد. نوآوری اصلی آن در رویکرد تلفیقیاش بود: ما نهتنها به بررسی مشکلات پرداختیم، بلکه راهکارهایی را در چهار محور اصلی ارائه دادیم:
- زبان: طراحی دورههای تقویت زبان علمی و تخصصی با رویکرد ارتباطی
- فرهنگ: برگزاری کارگاههای آشنایی با فرهنگ ایرانی و آموزش بینفرهنگی به اساتید
- آموزش: بازنگری در شیوههای ارزشیابی، تدریس و تعامل با دانشجویان خارجی
- اقتصاد: پیشنهاد بستههای حمایتی مالی شامل تخفیف شهریه، کمکهزینه زندگی و بورسیههای هدفمند
همچنین، مدل پیشنهادی ما قابلیت بومیسازی در دانشگاههای مختلف را دارد و میتواند بهعنوان الگوی سیاستگذاری مورد استفاده قرار گیرد.
نوآوری پژوهش در آن است که بهجای تمرکز صرف بر یک بعد، بهصورت تلفیقی و سیستمی به مسئله پرداخته و مدل پیشنهادی قابلیت اجرا در دانشگاههای مختلف را دارد.
--------------------------------------------------------------------------------------
- آیا این پژوهش به مرحله اجرا و بهره برداری رسیده است؟
در حال حاضر خیر. گزارش نهایی به زبان فارسی به همراه درفت مقاله انگلیسی ارسال شده به مجله نیز به معاونت بینالملل ارسال شده است.
امیدوارم با توجه به نتایج تحقیق، از سوی دانشگاه اقداماتی در خصوص برگزاری کلاسهای آموزشی زبان انگلیسی در سطح مقدماتی و ابتدایی به دانشجویان بینالملل ونیز اساتید علاقمند به تقویت مهارت ارتباطی به زبان انگلیسی انجام شود. همچنین، برگزاری کارگاههای زبان تخصصی، جلسات مشاوره فرهنگی، و اصلاحاتی در برنامههای درسی برای دانشجویان بینالملل میتواند اقدام مناسبی برای رفع برخی مشکلات دانشجویان و ارتقاء رضایتمندی، مشارکت تحصیلی و کاهش اضطراب فرهنگی اشان باشد. که در صورت موفقیت و دریافت نتایج و بازخورد مناسب میتواند الگویی مناسب برای رفع چالشهای دیگر دانشجویان بینالملل در دیگر دانشگاهها در کشور ارائه داد.
--------------------------------------------------------------------------------------
- این طرح پژوهشی چه گره ای از مشکلات مردم باز خواهد کرد؟
این طرح پژوهشی میتواند به بهبود تجربه تحصیلی دانشجویان بینالملل کمک کند، که در نهایت منجر به ارتقاء جایگاه علمی کشور در سطح جهانی خواهد شد. همچنین، با کاهش فشارهای روانی و اقتصادی این دانشجویان، زمینه برای تعاملات فرهنگی مثبتتر و تقویت دیپلماسی علمی فراهم میشود. این امر نهتنها به نفع دانشجویان خارجی است، بلکه جامعه دانشگاهی کشور نیز از آن بهرهمند خواهد شد. از سوی دیگر، جذب دانشجویان بینالملل با کیفیت، میتواند به توسعه علمی، اقتصادی و فرهنگی کشور کمک کند. در حقیقت، این دانشجویان به منزلۀ سفیران دیگر کشورها هستند که در حال حاضر در دانشگاه ما تحصیل می کنند، رضایت ایشان از خدمات ارائه شده در دانشگاه و انعکاس نظر و بازخورد مثبت ایشان در کشور مبدا خود میتواند موجب افزایش علاقمندی به تحصیل در این دانشگاه و جذب دانشجویان بیشتر شود.
--------------------------------------------------------------------------------------
- انتظار شما از مسئولین و متولیان امور پژوهشی در زمینه حمایت و یا توسعه فعالیت های مشابه چیست و چه راهکارهایی پیشنهاد می کنید؟
انتظار ما از مسئولین پژوهشی، حمایت مالی و ساختاری از طرحهای مشابه است. از جمله:
- اختصاص بودجههای مشخص برای پژوهشهای کاربردی در حوزه آموزش بینالملل
- ایجاد مراکز پشتیبانی فرهنگی و آموزشی برای دانشجویان بینالملل
- تدوین آییننامههای حمایتی برای اساتید و کارکنان در تعامل با دانشجویان خارجی
- برگزاری همایشها و نشستهای تخصصی و ایجاد بستری مناسب برای تبادل تجربیات میان دانشگاهها
--------------------------------------------------------------------------------------
7- اگر توضیح دیگری درخصوص برنامه های جاری، آینده و اهداف تان دارید در خاتمه این گفتگو بفرمایید:
این تحقیق در خصوص دانشجویان بینالملل در دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. در نظر داریم، در صورت امکان، این تحقیق را در سطح گستردهتر و با همکاری دیگر دانشگاههای علوم پزشکی کشور انجام دهیم، تا بتوانیم با همکاری دانشگاهها و وزارت بهداشت، یک چارچوب استاندارد برای خدمات حمایتی به دانشجویان بینالملل تدوین کنیم. همچنین، امیدوارم بتوانیم با همکاری برخی از اساتید شاغل در دیگر کشورها، تحقیقی مشابهی را انجام دهیم. با دریافت تجربیات، بازخوردها و نتایج حاصله از آن تحقیق میتوان به مقایسه بین خدمات ارائه شده به دانشجویان بینالملل در دیگر کشورها و ایران بپردازیم. ارائه برنامههایی برای آموزش مربیان و اساتید در زمینه تعامل بینفرهنگی نیز از اقدامات موثریست که میتواند از سویمدیران ارشد و سیاستگذاران در سطح دانشگاه انجام شود. هدف نهایی ما، ایجاد محیطی امن، پویا و فراگیر برای همه دانشجویان، فارغ از ملیت و زبان، در نظام آموزشی کشور است.
کامنت